Chiến lược khác biệt hoá là gì? Vai trò, cách xây dựng chiến lược “khác biệt hóa”

Sự khác biệt là một yếu tố quan trọng để làm cho sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp nổi bật hơn so với các đối thủ cạnh tranh. Vì vậy, việc thực hiện chiến lược khác biệt hóa một cách hiệu quả là rất quan trọng. Chiến lược khác biệt hóa giúp sản phẩm của bạn nổi bật trong mắt khách hàng và thu hút họ.

Tuy nhiên, để thành công, cần phải hiểu rõ tầm quan trọng của chiến lược khác biệt hóa trong bán hàng và cân nhắc kỹ lưỡng để không làm mất đi tiêu chuẩn ngành và lượng khách hàng trung thành. Hãy cùng The7 tìm hiểu thêm về chiến lược khác biệt hóa trong bài viết dưới đây.

Chiến lược khác biệt hoá là gì?

Chiến lược khác biệt hóa là phương pháp tạo dựng và duy trì sự độc đáo, khác biệt về sản phẩm, dịch vụ hoặc quy trình kinh doanh của doanh nghiệp so với đối thủ cạnh tranh trên thị trường. Mục tiêu chiến lược này là thiết lập lợi thế cạnh tranh dựa trên sự khác biệt và độc đáo của sản phẩm/dịch vụ, tạo ấn tượng và thu hút khách hàng, giúp doanh nghiệp trở thành thương hiệu độc tôn trong lĩnh vực hoạt động.

Những yếu tố nền tảng cho chiến lược khác biệt hóa:

• Độc đáo: Phải là cái mới, chưa từng xuất hiện trước đây và không có ở các đối thủ cạnh tranh hiện tại.
• Dẫn đầu: Điểm độc đáo không dễ dàng bị đối thủ sao chép hoặc bắt chước.
• Giá trị: Phải mang lại lợi ích và giá trị thực sự cho người tiêu dùng.
• Truyền đạt tốt: Khách hàng dễ dàng nhận ra sự khác biệt và độc đáo mà sản phẩm mang lại.
• Hợp túi tiền: Phải phù hợp với túi tiền của người tiêu dùng.
• Sinh lời: Sản phẩm phải có khả năng tăng doanh số bán hàng và mang lại lợi nhuận.

>>> Bạn có thể tìm hiểu thêm dịch vụ tư vấn Marketing Online của The7

Lược sử hình thành nên chiến lược khác biệt hoá

Chiến lược khác biệt hóa đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng lợi thế cạnh tranh, cùng với hai chiến lược tổng quát khác: chiến lược tập trung và chiến lược chi phí tối ưu. Khái niệm này được Giáo sư Michael Porter, chuyên gia uy tín thuộc Đại học Harvard, trình bày chi tiết trong cuốn sách “Lợi thế cạnh.

Theo Giáo sư Michael Porter, doanh nghiệp có thể áp dụng cùng lúc các chiến lược tổng quát cùng nhau và có hai cách ứng dụng chiến lược khác biệt hoá gồm:

• Chiến lược khác biệt hoá rộng: Tập trung vào nhiều khách hàng và thị trường rộng lớn.
• Chiến lược khác biệt hoá hẹp: Tập trung vào một thị trường nhỏ hơn hoặc một đối tượng khách hàng cụ thể.

Chiến lược khác biệt hoá phổ quát

Một doanh nghiệp khi thực hiện chiến lược khác biệt hóa phổ quát sẽ đặt mục tiêu trở thành một thương hiệu “độc quyền” được nhiều đối tượng khách hàng biết đến và tìm kiếm. Trong chiến lược này, doanh nghiệp sẽ thu hút một lượng lớn khách hàng từ nhiều phân khúc thị trường khác nhau.

Chiến lược khác biệt hoá hẹp

Khác với chiến lược khác biệt hóa phổ quát, chiến lược khác biệt hoá hẹp tập trung vào việc chia thị trường thành các phân khúc nhỏ (niche market – thị trường ngách). Trong chiến lược này, doanh nghiệp tìm kiếm những thị trường mà các đối thủ khác không quan tâm hoặc không đầu tư nhiều vào. Sau đó tập trung toàn bộ nguồn lực để chiếm lĩnh thị trường này. Chiến lược khác biệt hoá hẹp thường phù hợp với các doanh nghiệp nhỏ hoặc startup và thường là bước đầu tiên để đạt được thành công lớn hơn trong tương lai.

Vai trò của chiến lược khác biệt hóa với doanh nghiệp

Giảm thiểu cạnh tranh về giá

Chiến lược khác biệt hóa cho phép một công ty cạnh tranh trên thị trường bằng cách tạo ra một điểm khác biệt đối với sản phẩm/dịch vụ của họ ngoài việc cạnh tranh dựa trên mức giá thấp.

Ví dụ: một công ty sản xuất kẹo có thể tạo sự khác biệt bằng cách cải thiện hương vị hoặc sử dụng các nguyên liệu lành mạnh hơn. Mặc dù có các đối thủ cạnh tranh có sản phẩm kẹo rẻ hơn nhưng họ không thể cung cấp hương vị mà người tiêu dùng mong muốn. Điều này giúp công ty xây dựng một sự khác biệt và thu hút khách hàng dựa trên giá trị độc đáo mà họ cung cấp.

Sản phẩm độc đáo

Lợi ích của chiến lược khác biệt hóa là nó được xây dựng dựa trên các đặc điểm độc đáo của sản phẩm. Doanh nghiệp có thể tạo ra một danh sách các đặc điểm mà sản phẩm mình có nhưng đối thủ cạnh tranh lại thiếu. Những đặc điểm này sẽ tạo nên sự khác biệt cho sản phẩm của mình và doanh nghiệp có thể truyền đạt điều này thông qua các hoạt động Marketing và quảng cáo.

Tỷ suất lợi nhuận tốt hơn

Khi sản phẩm được khác biệt hóa và trở thành sản phẩm có chất lượng cao hơn, nó sẽ tạo ra nhiều cơ hội hơn để đạt được tỷ suất lợi nhuận lớn hơn. Ví dụ: nếu thị trường mục tiêu của bạn sẵn sàng trả giá cao hơn cho sản phẩm có chất lượng hoặc giá trị tốt hơn, bạn có thể thu về doanh thu lớn hơn cho doanh nghiệp.

Lòng trung thành với thương hiệu của người tiêu dùng

Sự khác biệt hiệu quả có thể tạo ra sự trung thành với thương hiệu ở khách hàng nếu doanh nghiệp duy trì được chất lượng của sản phẩm trong lòng họ. Ví dụ: nếu bạn có một thương hiệu được quảng cáo bởi một nhân vật thể thao nổi tiếng sẽ thu hút lòng trung thành của người hâm mộ với thương hiệu.

Không có sản phẩm thay thế

Một chiến lược khác biệt hóa thành công có thể giúp sản phẩm của doanh nghiệp không có một sản phẩm nào khác trên thị trường có thể thay thế. Bên cạnh đó, một doanh nghiệp có thể đạt được lợi thế trên thị trường ngay cả khi có sẵn các sản phẩm tương tự vì khách hàng sẽ không sẵn sàng thay thế sản phẩm của bạn bằng sản phẩm khác.

5 loại chiến lược khác biệt hóa thông dụng

Chiến lược khác biệt hóa về sản phẩm

Chiến lược khác biệt hóa sản phẩm tập trung vào việc tạo ra một sản phẩm có các đặc điểm, tính năng hoặc lợi ích độc đáo và khác biệt so với các sản phẩm cạnh tranh trên thị trường. Quan trọng nhất, chiến lược này đòi hỏi doanh nghiệp nắm vững nhu cầu, kỳ vọng của khách hàng, nghiên cứu thị trường và hiểu rõ về lợi thế cạnh tranh của mình để tạo ra một sản phẩm độc đáo và hấp dẫn.

Chẳng hạn, iPhone của Apple được thiết kế với một loạt tính năng độc đáo, bao gồm hệ điều hành iOS, giao diện người dùng đơn giản và trực quan, tích hợp các ứng dụng và dịch vụ của Apple. iPhone là một phần của hệ sinh thái Apple rộng lớn, cho phép người dùng tận hưởng tính tương thích với các thiết bị và dịch vụ khác như MacBook, AirPods, Apple Music và iCloud. Điều này tạo ra một trải nghiệm liên kết và tiện ích cho người dùng.

Chiến lược khác biệt hóa về dịch vụ

Chiến lược khác biệt hóa về giá

Chiến lược khác biệt hóa về giá có thể bao gồm hai hướng đi:

• Giá thấp hơn

Doanh nghiệp tập trung vào việc cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ với mức giá thấp hơn so với các đối thủ trên thị trường. Điều này có thể được đạt được thông qua tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm chi phí hoạt động, áp dụng chiến lược giá thành hàng loạt hoặc tìm kiếm nguồn cung ứng giá rẻ hơn.

• Giá cao hơn với giá trị cao hơn

Doanh nghiệp tạo ra sự khác biệt bằng cách cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ có giá cao hơn, đi kèm với giá trị và lợi ích tốt hơn. Chiến lược này bao gồm các yếu tố khác làm nổi bật sản phẩm hoặc dịch vụ trên thị trường như cung cấp sản phẩm/dịch vụ chất lượng cao, có tính độc đáo, tư vấn chuyên sâu, bảo hành dài hạn, trải nghiệm người dùng đặc biệt,…

Chiến lược khác biệt hóa về thương hiệu

Chiến lược khác biệt hóa về thương hiệu là kế hoạch xây dựng một hình ảnh thương hiệu độc đáo và thu hút khách hàng bằng các cách sau:

• Xác định giá trị cốt lõi của thương hiệu: Xác định những giá trị chính mà thương hiệu cam kết mang lại cho khách hàng như chất lượng sản phẩm, sự sáng tạo, độ tin cậy, tư duy đột phá hoặc bất kỳ yếu tố nào khác mà thương hiệu muốn gắn kết với khách hàng.
• Định hình nhận diện thương hiệu: Thiết kế logo, chọn màu sắc, phông chữ, biểu tượng… để tạo ra một hình ảnh thương hiệu đồng nhất và giúp khách hàng nhớ đến thương hiệu dễ dàng.
• Xây dựng câu chuyện thương hiệu: Tạo ra một câu chuyện thương hiệu hấp dẫn và độc đáo để kể về sứ mệnh, giá trị và lịch sử của thương hiệu.

Chiến lược khác biệt hóa về bao bì

Mục tiêu của chiến lược khác biệt hóa bao bì là tạo ra một bao bì độc đáo và thu hút sự chú ý của khách hàng. Bao bì doanh nghiệp được thiết kế phải có hình dạng, màu sắc, vật liệu, hình ảnh và thông điệp truyền tải sáng tạo.

Ngoài ra, bao bì cũng phải phản ánh đầy đủ giá trị và phong cách của thương hiệu. Có thể sử dụng các cơ chế đóng mở độc đáo, bao bì tái chế, bao bì sinh học phân huỷ hoặc bao bì có nguồn gốc từ nguồn tài nguyên tái sử dụng để tạo sự khác biệt làm nổi bật thương hiệu trên thị trường.

Ưu, nhược điểm của chiến lược khác biệt hóa

Ưu điểm của chiến lược khác biệt hóa

• Ít cạnh tranh

Do có một lượng lớn khách hàng trung thành với thương hiệu sản phẩm của công ty và sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp khó bị sao chép bởi đối thủ cạnh tranh.

• Khách hàng trung thành

Chiến lược khác biệt hóa giúp doanh nghiệp tạo ra lòng trung thành của khách hàng đối với sản phẩm và dịch vụ của họ. Khách hàng đã hài lòng với sự khác biệt của bạn sẽ khó có thể chuyển sang sử dụng sản phẩm và dịch vụ của các thương hiệu khác.

• Tạo rào cản cho đối thủ cạnh tranh

Chiến lược khác biệt hoá giúp doanh nghiệp đứng vững trên thị trường và có cơ hội chiếm vị trí độc quyền, tạo ra rào cản đối với sự gia nhập của các công ty cạnh tranh mới vào ngành mà không gây hao tổn lợi ích của doanh nghiệp.

• Đa dạng hóa và phát triển bền vững

Sự khác biệt hóa nhấn mạnh vào việc sản phẩm/dịch vụ doanh nghiệp mang lại lợi ích cao hơn cho khách hàng cùng khả năng cung cấp đa dạng nhu cầu của họ so với các đối thủ cạnh tranh. Từ đó thu được nhiều nguồn lợi giúp doanh nghiệp thúc đẩy sự phát triển bền vững.

Nhược điểm của chiến lược khác biệt hóa

• Dễ bị sao chép

Khi sử dụng chiến lược khác biệt hóa, sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp có thể nhanh chóng bị bắt chước bởi các đối thủ khác trong ngành.

• Tốn nhiều tài nguyên

Để thực hiện được chiến lược này, doanh nghiệp cần đầu tư tài nguyên và nguồn lực để nghiên cứu, phát triển và truyền thông cung cấp thông tin về sản phẩm có tính độc đáo và khác biệt so với đối thủ cạnh tranh. Điều này đòi hỏi sự.

• Rủi ro sản phẩm thừa

Khi theo đuổi chiến lược khác biệt hóa, doanh nghiệp có thể dễ dàng đưa ra những sản phẩm với đặc tính cao hơn so với mức cần thiết dẫn đến tốn kém, trong khi khách hàng không cần, không biết đến hoặc không đánh giá cao những đặc tính này.

• Chi phí cao

Chi phí để tạo ra khác biệt hóa sản phẩm và dịch vụ có thể khá cao. Nếu không cân nhắc và quản lý tốt, doanh nghiệp có thể chịu tổn thất nặng nề và gặp khó khăn về tài chính.

Xây dựng chiến lược khác biệt hóa hiệu quả chỉ với 5 bước

Các doanh nghiệp muốn xây dựng chiến lược khác biệt hóa rộng rãi hoặc tập trung cần sản xuất hoặc thiết kế các sản phẩm hoặc dịch vụ cực kỳ độc đáo hoặc khác biệt để tạo ra giá trị gia tăng cho người tiêu dùng. Dưới đây là một số bước để xây dựng chiến lược khác biệt hóa thành công:

Quyết định bạn muốn được biết đến vì điều gì

Để thực hiện chiến lược khác biệt hóa một cách hiệu quả, bạn cần phải có hiểu biết sâu rộng về lĩnh vực kinh doanh của mình. Xác định những yếu tố quan trọng và những lĩnh vực mà giúp doanh nghiệp đạt được thành công. Điều này giúp doanh nghiệp biết những điểm độc đáo và khác biệt về giá trị của sản phẩm/dịch vụ mang đến cho khách hàng của mình. Hãy lập ra danh sách những điểm mạnh và điểm yếu của thương hiệu tổng thể hoặc các sản phẩm cụ thể của doanh nghiệp để có cái nhìn tổng quan và chi tiết hơn về tình hình hiện tại.

Nghiên cứu đối tượng mục tiêu

Nghiên cứu sẽ giúp bạn điều chỉnh các dịch vụ của doanh nghiệp mình sao cho phù hợp với mong muốn và nhu cầu của khách hàng mục tiêu. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin cho bạn về việc lựa chọn các yếu tố khác biệt để làm cho sản phẩm trở nên hấp dẫn hơn.

Phát triển sự khác biệt hóa

Đây là một bước quan trọng để xác định sự độc đáo của thương hiệu hoặc sản phẩm của bạn. Bạn nên bắt đầu bằng việc liệt kê tất cả các điểm khác biệt, sau đó thu nhỏ chúng thành các khía cạnh cụ thể. Dưới đây là một số điểm khác biệt thường gặp:

• Giá cả
• Hình ảnh và danh tiếng thương hiệu
• Mối quan hệ với khách hàng
• Sản phẩm/Dịch vụ
• Phân bổ nguồn lực và tài nguyên

Kể câu chuyện của bạn

Một câu chuyện độc đáo của doanh nghiệp có thể hỗ trợ chiến lược khác biệt hoá hiệu quả vì đối thủ cạnh tranh có thể không có câu chuyện tương tự. Bằng cách đánh giá sứ mệnh, tầm nhìn và giá trị của doanh nghiệp, bạn có thể tạo ra một câu chuyện tổng thể về điểm độc đáo của mình, biến đối tượng mục tiêu thành khách hàng.

Câu chuyện doanh nghiệp tiếp cận khách hàng dễ nhất là thông qua phần tiểu sử trong trang web thương hiệu. Bạn cũng có thể sử dụng các kênh truyền thông xã hội tương tác thường xuyên với khách hàng để nhận được các chia sẻ về sản phẩm và dịch vụ ở cấp độ cá nhân hơn.

Tạo hình ảnh thương hiệu

Để thực hiện chiến lược khác biệt hoá và xây dựng hình ảnh thương hiệu mạnh mẽ, hãy đảm bảo rằng sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn luôn đạt chất lượng tốt hơn. Nỗ lực sáng tạo và đổi mới thương hiệu của bạn khi cần thiết để thu hút khách hàng mới và duy trì sự quan tâm của khách hàng mục tiêu.

Một số ví dụ về chiến lược khác biệt hóa

Chiến lược khác biệt hóa của Apple

Khi nói đến chiến lược khác biệt hoá, không thể không nhắc đến thành công của Apple. Steve Jobs, người sáng lập Apple, đã biến chiến lược khác biệt hoá thành tâm huyết của mình, được thể hiện qua câu khẩu hiệu “Think different.”

Từ khi ra đời, Apple luôn nổi tiếng với sự sáng tạo và tính độc đáo của các sản phẩm như Macintosh, iPod, iPad và iPhone. Thành công của Apple dựa trên khung chiến lược sau:

Thiết kế sản phẩm: Apple luôn chú trọng đến thiết kế tối giản và tinh tế. Việc loại bỏ các phím bấm vật lý trên iPhone và các sản phẩm khác đã cho người dùng những trải nghiệm độc đáo. Các sản phẩm được thiết kế mỏng cũng là điểm khác biệt đặc biệt từ nhà táo.

Hệ điều hành: Apple phát triển hệ điều hành riêng đã tạo ra một hệ sinh thái công nghệ độc đáo. Hệ điều hành macOS, iOS, iPadOS, watchOS và tvOS đã nâng trải nghiệm người dùng lên một tầm cao mới, khó có thể thoát ra khỏi hệ sinh thái này sau khi trải nghiệm.

Chiến lược giá: Apple sử dụng chiến lược giá cao và đi kèm với chất lượng tốt nhất. Thông điệp này đã giúp Apple đạt được lợi nhuận cao mặc dù chỉ chiếm 13% thị phần smartphone, nhưng lại đóng góp 45% doanh thu và 75% lợi nhuận trong ngành trong quý 2 năm 2021.

Chiến lược khác biệt hóa của Vinamilk

Vinamilk là một trong những công ty sữa hàng đầu tại Việt Nam với nhiều sản phẩm đa dạng và chất lượng cao. Để khẳng định vị thế của mình trên thị trường, Vinamilk đã áp dụng nhiều chiến lược khác biệt hóa hiệu quả, bao gồm:

• Chất lượng sản phẩm
  • Vinamilk tập trung vào việc phát triển đàn bò sữa với quy trình chăn nuôi hiện đại, đảm bảo chất lượng sữa tươi nguyên chất.
  • Áp dụng các công nghệ tiên tiến nhất trong sản xuất sữa, đảm bảo giữ nguyên vẹn dưỡng chất và hương vị tự nhiên của sữa.
  • Cung cấp đa dạng các sản phẩm sữa phù hợp với nhu cầu của mọi đối tượng khách hàng, từ trẻ em đến người lớn.

• Truyền thông và xây dựng thương hiệu
  • Xây dựng hình ảnh thương hiệu uy tín, gắn liền với chất lượng và sự an toàn.
  • Thường xuyên triển khai các chiến dịch truyền thông hiệu quả, thu hút sự chú ý của khách hàng.
  • Vinamilk thường xuyên tổ chức các chương trình khuyến mãi hấp dẫn để thu hút khách hàng.

• Đổi mới và sáng tạo
  • Vinamilk liên tục nghiên cứu và phát triển các sản phẩm mới phù hợp với nhu cầu thị trường.
  • Đầu tư vào công nghệ để nâng cao hiệu quả sản xuất và chất lượng sản phẩm.
  • Vinamilk hướng đến phát triển thương hiệu bền vững, gắn liền với trách nhiệm xã hội.

• Chăm sóc khách hàng
  • Tích cực triển khai chương trình khách hàng thân thiết để tri ân khách hàng.
  • Cung cấp dịch vụ khách hàng chuyên nghiệp, hỗ trợ khách hàng giải đáp mọi thắc mắc và khiếu nại.
  • Nhờ áp dụng các chiến lược khác biệt hóa hiệu quả, Vinamilk đã khẳng định vị thế của mình là thương hiệu sữa hàng đầu tại Việt Nam. Vinamilk đã và đang tiếp tục nỗ lực để phát triển và nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ, mang đến cho khách hàng những trải nghiệm tốt nhất.

Ngoài ra, Vinamilk còn chú trọng vào các hoạt động trách nhiệm xã hội như:

• Tổ chức các chương trình hỗ trợ trẻ em nghèo, giúp các em có được điều kiện sống tốt hơn.
• Vinamilk cam kết bảo vệ môi trường, sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên.

Với những nỗ lực của mình, Vinamilk đã nhận được nhiều giải thưởng danh giá như:

• Hàng Việt Nam chất lượng cao
• Thương hiệu quốc gia
• Top 10 công ty sữa uy tín nhất Châu Á

Chiến lược khác biệt hóa của Vinamilk là một ví dụ điển hình cho các doanh nghiệp Việt Nam trong việc xây dựng thương hiệu và khẳng định vị thế của mình trên thị trường.

Chiến lược khác biệt hoá là chìa khóa giúp những thương hiệu mới khẳng định chính mình. Doanh nghiệp có chiến lược khác biệt hoá thành công và duy trì được sự tối ưu hoá sẽ thu hoạch được những thành quả vượt bậc. Nếu có bất kì thắc mắc nào về chiến lược khác biệt hoá, hãy liên hệ ngay với The7 để được hỗ trợ nhanh chóng.

>>> Bạn có thể tham khảo thêm các bài viết sau: